เมื่อวันที่ ๘ สิงหาคม ๒๕๕๗ กรมอาเซียน กระทรวงการต่างประเทศ ร่วมกับสมาคมอาเซียน-ประเทศไทย ได้จัดการเสวนาในหัวข้อ “๑๐๐ ปี ดร. ถนัด คอมันตร์: ย้อนอดีต สู่อนาคตประชาคมอาเซียน” ณ วิเทศสโมสร กระทรวงการต่างประเทศ ในโอกาสวันครบรอบการก่อตั้งสมาคมประชาชาติแห่งเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ (อาเซียน) ครบ ๔๗ ปี และในโอกาสครบรอบ ๑๐๐ ปี ดร. ถนัด คอมันตร์ อดีตรัฐมนตรีว่าการกระทรวงการต่างประเทศ และหนึ่งในผู้ก่อตั้งอาเซียนร่วมกับประเทศสมาชิกอีก ๔ ประเทศ

ในการเสวนาดังกล่าว ได้รับเกียรติจาก ดร. สุรินทร์ พิศสุวรรณ อดีตเลขาธิการอาเซียน พ.ศ. ๒๕๕๑ – ๒๕๕๕ เป็นผู้กล่าวปาฐกถาพิเศษเปิดการเสวนา และมีผู้ทรงคุณวุฒิร่วมการเสวนา อาทิ นายแผน วรรณเมธี เลขาธิการสภากาชาดไทยและอดีตเลขาธิการอาเซียน พ.ศ. ๒๕๒๗ – ๒๕๒๙ ดร. จุลชีพ ชินวรรโณ กีรตยาจารย์แห่งมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ สาขาสังคมศาสตร์ นายเกียรติชัย พงษ์พาณิชย์ บรรณาธิการอาวุโส หนังสือพิมพ์  ข่าวสด และนางสาวบุษฎี สันติพิทักษ์ รองอธิบดีกรมอาเซียน โดยมีนายมนัสวี ศรีโสดาพล รองปลัดกระทรวงการต่างประเทศ เป็นผู้ดำเนินรายการ

ดร. สุรินทร์ พิศสุวรรณ ได้กล่าวปาฐกถาย้อนถึงจุดกำเนิดของอาเซียนในฐานะองค์กรเพื่อผลประโยชน์ ความสงบสุข ความเจริญก้าวหน้า และความมั่งคั่งของคนในภูมิภาค ท่ามกลางกระแสความขัดแย้งของอุดมการณ์ทางการเมืองที่แตกต่างในช่วงนั้น แต่อาเซียนก็มีปณิธานในการทำอุดมคติความเป็นประชาคมร่วมกันให้เป็นจริง อย่างไรก็ดี ในสภาวะการณ์ของโลกปัจจุบันที่ความเปลี่ยนแปลงเกิดขึ้นตลอดเวลา โดยเฉพาะอย่างยิ่ง การมีปฏิสัมพันธ์กับประเทศมหาอำนาจต่างๆ อาเซียนจึงต้องมีบทบาทเป็นผู้นำภูมิภาคนี้เข้าไปสู่เวทีระหว่างประเทศเพื่อรักษาผลประโยชน์ของภูมิภาคร่วมกัน สิ่งท้าทายที่สำคัญจึงอยู่ที่ประเทศไทยในฐานะประเทศ  ผู้ร่วมก่อตั้งและมีบทบาทนำในอาเซียนตลอดมาว่า จะรักษาสถานะของความเป็นผู้นำไว้ได้หรือไม่ ประเทศไทยและคนไทยพร้อมที่จะรับมือกับความเปลี่ยนแปลงเป็นประชาคมอาเซียนในปี ๒๕๕๘ แล้วหรือยัง