1. ภูมิหลัง  

 

1.1. ที่ประชุมสมัชชาสหประชาชาติ สมัยที่ 50 เมื่อปี 2539 ได้รับรองข้อมติ ที่ A/RES/50/70 จากนั้น มีการจัดประชุมครั้งแรกคือ การประชุมสหประชาชาติว่าด้วยการค้าอาวุธขนาดเล็กและอาวุธเบาอย่างผิดกฎหมายในทุกรูปแบบระหว่างวันที่ 9-20 กรกฎาคม 2544 ซึ่งที่ประชุมได้รับรอง (UN Programme of Action to Prevent, Combat and Eradicate the Illicit Trade in Small Arms and Light Weapons in All Its Aspects – UN PoA) ซึ่งมีผลผูกพันทางการเมือง (politically-binding) ต่อรัฐภาคีสหประชาชาติในการดำเนินมาตรการ/บังคับใช้กฎหมายภายในประเทศในเรื่องการควบคุมการใช้อาวุธขนาดเล็กและอาวุธเบา และได้กำหนดให้มีการประชุมรัฐสมาชิกเพื่อแลกเปลี่ยนข้อมูลในการดำเนินการตาม PoA ทุก 2 ปี และกำหนดให้มีการประชุมทบทวนความก้าวหน้าในการดำเนินการตาม UN PoA

 

1.2. การประชุมทบทวนความก้าวหน้า (Review Conference) ครั้งที่ 1 จัดขึ้นเมื่อ พ.ศ. 2549 โดยไม่มีการรับรองเอกสารผลลัพธ์การประชุม และ ครั้งที่ 2 จัดขึ้นระหว่างวันที่ 27 สิงหาคม – 7 กันยายน 2555 ณ นครนิวยอร์ก โดยที่ประชุมได้รับรองเอกสารผลลัพธ์การประชุมโดยฉันทามติ ทั้งนี้ เอกสารผลลัพธ์การประชุมเน้นย้ำถึงความสำคัญของ UN PoA และการดำเนินการตามแผนการในระดับประเทศ และภูมิภาค นอกจากนี้ ได้รับรองให้มีการประชุมทบทวนความก้าวหน้าครั้งที่ 3 ใน พ.ศ. 2561

 

1.3. คณะอนุกรรมการประสานงานการดำเนินการป้องกันและแก้ไขปัญหาอาวุธเล็กและอาวุธเบา ภายใต้การประสานงานของสภาความมั่นคงแห่งชาติเป็นหน่วยงานหลักที่รองรับการดำเนินการตาม UN PoA

 

2.สถานะปัจจุบัน

 

2.1.ไทยสนับสนุนความพยายามระหว่างประเทศในการป้องกันและปราบปรามการค้าอาวุธขนาดเล็กและอาวุธเบาอย่างผิดกฎหมายภายใต้กรอบการดำเนินการ UN PoA และได้สนับสนุนให้มีการส่งเสริมความร่วมมือในระดับภูมิภาคภายใต้เงื่อนไขของกฎหมายและศักยภาพของไทย และได้รายงานการดำเนินงาน (National Report) ต่อสหประชาชาติ

 

2.2.   กฎหมายและมาตรการหลักสำหรับควบคุมและดำเนินการด้านอาวุธขนาดเล็กและอาวุธเบา มีดังนี้

 

          2.2.1.พ.ร.บ. อาวุธปืน เครื่องกระสุนปืน วัตถุระเบิด ดอกไม้เพลิง และสิ่งเทียมอาวุธปืนพ.ศ. 2490

 

          2.2.2.พ.ร.บ. ควบคุมการส่งออกไปนอกราชอาณาจักรซึ่งอาวุธยุทธภัณฑ์ และสิ่งที่ใช้ในการสงคราม พ.ศ. 2495 และ พ.ร.ฎ. ควบคุมการส่งออกฯ พ.ศ. 2535 ที่ออกรองรับ

 

          2.2.3.พ.ร.บ. ควบคุมยุทธภัณฑ์ พ.ศ. 2530

 

          2.2.4.คำสั่งของคณะปฏิรูปการปกครองแผ่นดิน ฉบับที่ 37 (21 ตุลาคม พ.ศ. 2519)

 

          2.2.5.มาตรการควบคุมอาวุธนำวิถีต่อสู้อากาศยานแบบพกพา (MANPADS) พ.ศ. 2547

 

3.    การดำเนินการของไทย

 

3.1.    ไทยสนับสนุนความพยายามระหว่างประเทศในการป้องกันและปราบปรามการค้าอาวุธขนาดเล็กและอาวุธเบาอย่างผิดกฎหมายภายใต้กรอบการดำเนินการ UN PoA และได้สนับสนุนให้มีการส่งเสริมความร่วมมือในระดับภูมิภาคภายใต้เงื่อนไขของกฎหมายและศักยภาพของไทย และไทยได้รายงานการดำเนินงาน (National Report) ต่อสหประชาชาติ

 

3.2.   เมื่อวันที่ 11 – 13 ธันวาคม พ.ศ. 2555 ศูนย์สันติภาพและการลดอาวุธแห่งสหประชาชาติ ประจำภูมิภาคเอเชียและแปซิฟิก (UN Regional Centre for Peace and Disarmament in Asia and the Pacific: UNRCPD) ร่วมกับกระทรวงการต่างประเทศ และสำนักงานสภาความมั่นคงแห่งชาติ ด้วยการสนับสนุนจากรัฐบาลสาธารณรัฐเยอรมนี ได้จัดการประชุมเชิงปฏิบัติการว่าด้วยการดำเนินงานตามแผนปฏิบัติการสหประชาชาติว่าด้วยการป้องกัน ปราบปราม และขจัดการค้าอาวุธขนาดเล็กและอาวุธเบาอย่างผิดกฎหมาย (UNRCPD Workshop on UN PoA Implementation: Building Capacity in Small Arms and Light Weapons) โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อเสริมสร้างศักยภาพของเจ้าหน้าที่ผู้เกี่ยวข้องกับงานการควบคุมอาวุธเล็กและอาวุธเบาในประเทศไทย ให้สามารถดำเนินการตามแผนปฏิบัติการสหประชาชาติว่าด้วยการป้องกัน ปราบปรามและขจัดการค้าอาวุธขนาดเล็กและเบาอย่างผิดกฏหมายในทุกรูปแบบ (UN Programme of Action to Prevent, Combat and Eradicate the Illicit Trade in Small Arms and Light Weapons in All Its Aspects - UN PoA) ได้อย่างมีประสิทธิผลยิ่งขึ้น