เมื่อวันที่ ๙ กันยายน ๒๕๖๓ นายดอน ปรมัตถ์วินัย รองนายกรัฐมนตรีและรัฐมนตรีว่าการกระทรวงการต่างประเทศ ได้เข้าร่วมการประชุมรัฐมนตรีต่างประเทศอาเซียน ครั้งที่ ๕๓ การประชุมคณะมนตรีประสานงานอาเซียน ครั้งที่ ๒๗ และการประชุมที่เกี่ยวข้อง ผ่านระบบการประชุมทางไกล โดยมีนาย Pham Binh Minh รองนายกรัฐมนตรีและรัฐมนตรีต่างประเทศเวียดนาม ในฐานะประธานอาเซียนเป็นประธานการประชุม และมีรัฐมนตรีต่างประเทศอาเซียนทุกประเทศ รวมถึงเลขาธิการอาเซียน เข้าร่วมด้วย

ที่ประชุมฯ ได้หารือเกี่ยวกับแนวทางการควบคุมและบริหารจัดการการแพร่ระบาดของโควิด-๑๙ และการรักษาห่วงโซ่อุปทาน โดยเฉพาะสำหรับเวชภัณฑ์และอุปกรณ์ทางการแพทย์ให้มีความต่อเนื่อง ที่ประชุมฯ เห็นพ้องให้เร่งรัดความร่วมมือเพื่อฟื้นฟูเศรษฐกิจหลังโควิด-๑๙ โดยรองนายกรัฐมนตรีและรัฐมนตรีว่าการฯ ได้เสนอให้อาเซียนจัดตั้งกองทุน “ASEAN SMEs Recovery Facility” เพื่อเป็นกลไกที่จะช่วยสนับสนุนวิสาหกิจขนาดกลางและขนาดย่อมให้สามารถเข้าถึงแหล่งทุนและฟื้นตัวจากโควิด-๑๙ ทั้งนี้ ที่ประชุมฯ ย้ำความสำคัญของพหุภาคีนิยมและภูมิภาคนิยมในการรับมือกับความไม่แน่นอนและสถานการณ์ความตึงเครียดระหว่างมหาอำนาจที่มีความชัดเจนยิ่งขึ้น ซึ่งรัฐมนตรีต่างประเทศอาเซียนได้แสดงความมุ่งมั่นในการแก้ไขปัญหาอย่างยั่งยืน และเน้นการใช้สถาปัตยกรรมในภูมิภาคที่มีอาเซียนเป็นแกนกลาง โดยเฉพาะความร่วมมือที่เอื้อประโยชน์ต่อทุกฝ่ายภายใต้มุมมองของอาเซียนต่ออินโดแปซิฟิก เพื่อเสริมสร้างความไว้เนื้อเชื่อใจ ลดการเผชิญหน้าและส่งเสริมปฏิสัมพันธ์ระหว่างมหาอำนาจ นอกจากนี้ ที่ประชุมฯ ยังหารือเกี่ยวกับสถานการณ์ในทะเลจีนใต้ สถานการณ์ในรัฐยะไข่ การโยกย้ายถิ่นฐานแบบไม่ปกติในมหาสมุทรอินเดีย และสถานการณ์ในคาบสมุทรเกาหลี

ที่ประชุมคณะมนตรีประสานงานอาเซียน ครั้งที่ ๒๗ ได้หารือเกี่ยวกับการติดตามการดำเนินการของอาเซียนในการรับมือกับโควิด-๑๙ ให้มีบูรณาการและมีประสิทธิภาพมากยิ่งขึ้น โดยเฉพาะการดำเนินการ ตามข้อตัดสินใจของผู้นำอาเซียนในเรื่องนี้ อาทิ การส่งเสริมความร่วมมือด้านวัคซีน การจัดทำมาตรฐานวิธีปฏิบัติของอาเซียนสำหรับภาวะฉุกเฉินด้านสาธารณสุข และการใช้ประโยชน์จากกองทุนอาเซียนเพื่อรับมือกับโควิด-๑๙ (COVID-19 ASEAN Response Fund) โดยที่ประชุมฯ ได้แสดงความชื่นชมที่ไทยได้บริจาคเงินจำนวน ๑๐๐,๐๐๐ ดอลลาร์สหรัฐ เพื่อสนับสนุนกองทุนดังกล่าว นอกจากนี้ ที่ประชุมฯ ได้เห็นชอบเอกสารขอบเขตอำนาจหน้าที่ (Terms of Reference) ของคลังสำรองระดับภูมิภาคสาหรับอุปกรณ์ทางการแพทย์สำหรับสถานการณ์ฉุกเฉิน ด้านสาธารณสุข และเอกสารแนวคิดสำหรับกรอบการฟื้นฟูที่ครอบคลุมของอาเซียน โดยไทยได้ย้าถึงความสาคัญของการเสริมสร้างความมั่นคงของมนุษย์ การใช้ประโยชน์จากเทคโนโลยีดิจิทัล และความสำคัญของการพัฒนา ที่ยั่งยืนในการสนับสนุนการฟื้นฟู โดยผู้นาอาเซียนจะรับรองกรอบการฟื้นฟูที่ครอบคลุมของอาเซียน ในการประชุมสุดยอดอาเซียน ครั้งที่ ๓๗ ในเดือนพฤศจิกายน ๒๕๖๓ ต่อไป

นอกจากนี้ รองนายกรัฐมนตรีและรัฐมนตรีว่าการกระทรวงการต่างประเทศยังได้เข้าร่วมประชุม คณะมนตรีประสานงานอาเซียนวาระพิเศษว่าด้วยเรื่องการพัฒนาในอนุภูมิภาค ซึ่งเวียดนามในฐานะประธานอาเซียนได้จัดขึ้นเพื่อเป็นเวทีหารือเกี่ยวกับบทบาทของอาเซียนในการสนับสนุนการพัฒนาในอนุภูมิภาค รองนายกรัฐมนตรีและรัฐมนตรีว่าการฯ ได้เน้นย้าเกี่ยวกับการขับเคลื่อนเรื่องการลดช่องว่างการพัฒนา การพัฒนาที่ยั่งยืน และการพัฒนาทุนมนุษย์ ซึ่งเป็นเป้าหมายสำคัญของการบูรณาการในภูมิภาค ซึ่งจะช่วยสนับสนุนการพัฒนาในอนุภูมิภาคต่าง ๆ รวมถึงการส่งเสริมความเชื่อมโยงในภูมิภาค โดยเฉพาะการเชื่อมโยงระเบียงเศรษฐกิจต่าง ๆ ที่มีอยู่ในกรอบอนุภูมิภาค ซึ่งจะช่วยสร้างแต้มต่อในห่วงโซ่อุปทานโลกให้แก่ประเทศสมาชิกอาเซียน

Joint Communique of The 53rd ASEAN Foreign Ministers’ Meeting